1 ✓ Dilini lüzumsuz sözlerden, gıybetten, dedikodudan yalandan koruması.
2 ✓ Hiç kimseye karşı, kalbinde haset ve düşmanlık beslememesi.
3 ✓ Kötü arkadaşlarından ayrılması. Çünkü kötü arkadaşlar onun tövbe etme niyetine karşı gelirler ve onun bu azimli duruşunu bozarlar. Halbuki tövbenin tam olması, kendini tövbeye karşı rağbetini artıran şeyi görmekle mümkün olur Böyle bir düşünce, kararlı olduğu tövbenin tam olmasını sağlar, korkusunu ve ümidini kuvvetlendirir.
İşte o zaman kötülere karşı kalbindeki ısrar bağı çözülür ve kötülerden sakınır ve kötülüklerden uzak durur, şehvete uymaktan nefsinin dizginlerini geri çeker. Derhal kötülüklerden uzaklaşır. Artık gelecekte de, tekrar günaha dönmemek konusundaki azmi oldukça güçlenir.
4- Ölüme hazırlıklı olması. Geçmişte yaptığı günahlara pişman olur, bağışlanma diler. Rabbine itaat ve ibadet etmeye gayret eder.
Denilmiştir ki:
✓ Kötü arkadaşlarla ilişkisini kesmek. Kendi kendine onlara saygı gösterilmemesi gerektiğini anlaması ve salih kimselerle beraber oturup kalkmasıdır.
✓ Bütünüyle itaatlere yönelerek, tamamen günahlardan uzaklaşmak.
✓ Kalbinden dünya sevincini gidermek, yine kalbinde daima ahiret hüznü bulundurmak.
✓ Allah’ın (c.c) kefil olduğu, rızık gibi şeylere karşı kalpte herhangi bir endişe duymamalı, böyle bir endişe varsa ondan arınmalıdır.
Bu dört şey içinde bulunursa o kişi, Allah’ın (c.c) haklarında şöyle buyurduğu kimselerden olur:
Kaynak: Abdülkadir Geylani / El Ğunye (Li Talibi Tariki’l Hak) / bkz: 430-431
