Tevhid Ağacı

Tevhid ve İhlas

Ey Safik! İşbu zikrinde ve bahsinde olduğumuz ağaç LA İLAHE İLLALLAH yani Kelime-i Tevhid-i Şerif ağacıdır. O, Şecere-i Tayyibe-i Tevhid, devlet ve saadet ağacıdır

Bilesin ki…! Eğer sen o saadet ağacını, tasdikin yetiştiği mahale yani KALBE dikersen; Ve… Diktikten sonra İHLAS SUYU ile onu sular isen.. Ve… AMEL-i SALİH ile riayet ve timar eder isen…

İşte o zaman onun kökünün damarları dikildiği mahalde iyice yerleşir ve gövdesi büyür, uzar ve kararlaşır, mukim olur…

Ardından da yaprakları yeşillenir ve meyveleri kemale gelir ve çok olur… Bu hikmete; Tü’tiy üküleha külle hıynin bi izni Rabbiha (14 / 25) Yani; O ağaç Rabbinin izniyle her zaman yemişini verir… Ayet-i Kerimesi işaretidir ki..

Eğer sual ve istikrar (tafsilat) edip dersen ki; Bu tevhid ve şehadet ağacının meyvesi nedir? Ben dahi cevap verip derim ki; Onun meyvesi sırasıyla; Günahlardan tövbe ve rücu etmektir Ve… Gaflet uykusundan uyanık ve agah olmaktır Ve… Dünyayı terk etmektir 

Ve… Her hareket ve sekenatını şeriate mutabık eylemektir Ve… Allah Teala Hz’nin gayrısından rızık istememektir… Ve… Allahü Teala Hz’nden her ne zuhur ederse, onu hoş görmektir Ve… Her işini Bari Teala’ya havale eylemektir. 

Ey Safik! Bilesin ki..! 

Sıfat-ı Batıne-i ruhaniyeden Ruhani (ruha ait sıfatlar) her bir maküle (çeşitli) olan güzel sıfatlardır

Ve… Kezalik kısal,i zahire-i cismaniyeden (Cismani, bedene ait sıfatlar) herbir mergübe (Rağbet edilen) olan güzel hasletlerdir..

Cenab-ı Azze ve Celle Hz’nin tenbihan buyurdukları; O hurma ağacı (Tevhid Ağacı), meyvesini Rabbisinin izniylr her vaktinde verir.. Ve.. Kezalik bu Tevhid Ağacı dahi verir ise de onun yani hurma ağacının güzelliği altı aydır, yani yaz günleridir. Amma bu Tevhid Ağacının hüsnü, her bir lahza.. AN! AN! ve nefestedir, yani daimidir..

Ve.. Bu Tevhid Ağacının meyvesi, kalpler ve ruhlar aleminin kuvveti yani azıkı ve rızkıdır Ve.. Bu Tevhid Ağacının meyvesi, maani ve esrar aleminin rızkıdır… Ve.. O hurma ağacının meyvesi,suretler ve eserler aleminin rızkıdır

Ey Safik…! Bilesin ki; Eğer sen…!

İşbu Tevhid Ağacını, kavlüllahı (Allah sözü) ve kavl-i Resulülahı (Resulüllah sözü) kizbe (yalan) hami etmenin (yüklemenin) ve adavet (düşmanlık) ve muhalefetin bittiği mahale yani kalb-i mahtum-ı gafiline (Gafletle mühürlenmiş kalp) diker isen…

Ve… Dahi o ağacı RİYa ve NİFAK suyundan sular isen… Ve… Dahi KÖTÜ AMELER ve çirkin işler ile teahüd (anlaşma) ve Elesti birabbiküm…! hitabı vaktinde olan Beli…! Evet..! ahdini bozarak.. Ve… Emanetullahi zayi etmek ile muraat ve timar eder isen… Ve… Dahi zulüm ve nakz-ı ahd (ahdi bozma) etmek suyuyla dolu olan zukurun suyu o ağacın üzerine çıkıncaya kadar dolar ise…. Ve… Kendisine batıllar ve hezeyanlar güneşi su yürütür ise..

O zaman.. Şeksiz şüphesiz… Bilesin ki…! O ağacın meyveleri kemale ermeksizin fasit olup dökülür… Ve… Yaprakları hazan olup düşer… Gövdesi kamburlarşır.. Ve… Kökünün damarlar kopar.. Ve… Nihayet üzerine, helak edici şiddetli rüzgar esip,,, onu parça parça koparır.. 

İşte bu hükme;

Ve kadimna ila ma amilu min amelin fecealnahu hebaen mensura (25 / 23)

Yaptıkları her işi ele alırız, saçılmış zerreler haline getiririz… ayet-i kerimesi işarettir ki, manayı şerifi; 

Kafirlerin hayr suretinde işledikleri sıla-i rahim, it’am-ı fukara ve ikram-ı yetiman gibi amellerini kasıt ile, zerre gibi havaya verip iptal ederiz, zira kabulü a’mal-i saliha imana mütevakkıftır demektir

Kaynak: Ahmed b. Muhammed Gazali (k.s) / El Tecrid Fi Kelime’Tüt’ Tevhid Risalesi Ve Şerhi / bkz: 137-141