Şerefime ve büyüklüğüme yemin olsun ki Peygamberinizden size ulaştığı şekilde namazı kılarsanız, meşru biçimde zekatı verirseniz, aralarında ayırım yapmaksızın bütün Peygamberlerimin hak olduğuna inanırsanız ve onlara Allah’ın kelamının yücelmesi, dininin yayılması hususunda yardım ederseniz, sahip olduğunuz dünya mallarını Allah rızası için fakirlere ve miskinlere infak ederseniz, başlarına kakmadan ve karşılık beklemeden verirseniz;
Sizin kabahatlerinizi bağışlarım ve sizi altlarından ırmaklar akan cennetlere koyarım. Kötülüklerinizin yazılı olduğu defterin hepsini silerim, ihlasınızın mükafatı olarak sizi üç bahçeye girdiririm ki onlar, ilim, göz ve hakikat cennetleridir. Hepsi de hakikat ve marifet sularıyla doludur.
Bütün bunlardan sonra sizden kim kafirlik ederse doğru yolu şaşırmış olur (Maide Süresi 12). Allah’ın nasihatini ve ikazlarını duyduktan sonra inkar cihetine gidenler, doğu yollu tam şaşırmış olur. Artık onun derdinin devası yoktur, kurtuluş ümidi de bulunmamaktadır. Ey Allah’ım, sen bizi doğru yoluna eriştir.
Musa, ey Rabbim! Ben kendimden ve kardeşimden başkasına hakim olamıyorum; bizimle bu fasık kavmin arasını ayır, dedi (Maide Süresi 25)
Yani Musa üzülerek ve şaşkınlık içinde şikayetlerini Allah’a yönelerek ey Rabbim, Senin emirlerini yerine getirmek için kendimden ve kardeşimden başkasına güvenmiyorum. Bizimle emirlerini tutmayanların arasını ayır. Onlar senin yardım edeceğine ve teyitlerine inanmadıkları için emirlerine tutunmayı terk ettiler. Hz Allah, Musa’nın kendisine yönelttiği şikayetlerini duyduğu zaman, onların hali ve durumu zaten malumu idi. Şöyle buyurdu:
Orası onlara kırk yıl süreyle haram kılınmıştır. Yeryüzünde şaşırıp kaybolacaklar dedi. Yani Allah şöyle dedi:
O mukaddes toprak onlara kırk yıl müddetince yasaklanmıştır. Bu sayıyı özellikle belirtmiştir. Çünkü onlar kendilerini yenileyip Allah’ın emirlerini terk etmekten vazgeçinceye kadar, Allah ve Resulü ile alay etmekten vazgeçinceye kadar, iman etmeden önceki hallerini düzeltinceye kadar kırk sene gereklidir. İman genellikle kırk seneden sonra kemale erer.
Allah bu sebeple onlara yaptıklarının ve çabalarının karşılığını vermek için bu süreyi tahsis etti ki imanlarını kemale erdirsinler. Zira onlar Şam’dan henüz geri döndüler ve Mısır’a yöneldiler. Onlar bu mukaddes toprak da altı fersah mesafede kaybolacaklar ve şaşkın şaşkın dolaşacaklar.
Bu müddet zarfında ne Mısır’a gidebilecekler ne Şam’a. Musa da onlarla beraber yürüdü. O topraklarda, onları maddi ve manevi sapıklıklardan kurtarmak istiyordu. Sonra Musa kavminin sıkıntı çekmekte olduğunu, üzüldüklerini, endişelendiklerini görünce onlara acıdı ve aleyhlerine yaptığı bedduaya pişman oldu. Peygamberlik şefkati ve merhameti bunu gerektirmişti. Allah bu tutumuna şöyle cevap verdi:
Yoldan çıkmış toplum için üzülme (Maide Süresi 26). Ey üzülen ve üzüntüsünü Allah’a ileten Peygamber, iman ve tasdiki gereğini yapmayarak yoldan çıkmışlar için üzülme.
Kaynak: Abdülkadir Geylani / Geylani Tefsiri / C: I / bkz: 519-529
