İmanın Şartlarından Altıncısı: Kaza ve Kadere İnanmak ve İman Etmek

Kişinin kaderini kendi çabasına bağladık Kaderi insanın kendi elinde midir: Sadece tedbir gönüllere teselli veren bir sermaye… Kutsal bir davanın mücadelesini verirken, hayata gözlerini kapamak… Ölümün sonsuzluğa açılan kapısını, soğukkanlılıkla ve ulvi gaye uğruna dimdik aralayabilmek, hiç değilse inandığın büyük dava uğruna mücadeleni verirken ölebilmek şerefine erişmek, o asıl olan...

Kader, sözlükte ölçü, miktar ve tayin anlamlarına gelir. Istılahta ise, Allah’ın ezelden sonsuza kadar olacak şeylerin her birinin zamanını, mekanını ve özelliklerini önceden bilmesi ve takdir etmesi demektir. Kaza, sözlükte hüküm, beyan, ilan, yaratma, bir şeyi hareketle tamamlama anlamlarına gelir. Istılahta ise, Allah’ın ezelde takdir ettiği şeyleri zamanı gelince yaratması...

Senin dilemen Allah’ın dilemesi ile eşit midir yoksa Allah’ın dilemesinin üstünde midir veyahut Allah’ın dilemesinin altında mıdır? Kulların bütün fiilleri üç kısımdan ibarettir: Taat; namaz, zekat, gece namazı ve çeşitli ibadetler gibi şeylerdir Masiyetler: inkar, zina, livata ve çeşitli yasaklar gibi şeylerdir Ruhsat: Helal kazanmak ve Allah’ın lütfünü aramak ve...

Ehli Sünnete göre insan belli ölçülere göre hareket eden hür bir varlıktır. O işlerini kendi irade ve ihtiyari ile yapar. Zorunlu fiillerin dışında kendi istediğine bağlı olarak yaptığı işlerin emir olanlarından mükafat, yasak olanlarından ceza görecektir. İnsan fiilinin yaratıcısı Allah’tır. Konu ile ilgili bir ayeti kerimede “Sizi ve işlediklerinizi yaratan...

Dua, muhtelif şekilde fedakarlık ve hayır iş ile değiştirilebilir. Allah kerem ve merhametinden ötürü birincisini iptal edebilir. Fakat takdir mübremse, yani değiştirilmesi kabil değilse, hatta hayır işlemek ve dua etmek bile onu bertaraf edemez. Fakat bu şekildeki duaların ve fedakar­lıkların heba olacağı zannedilmesin. Zira Allah’ın lütuf ve keremi onları şu...

Yüce Allah Kehf Süresi 23 ve 24. ayetlerinde şöyle buyurmaktadır; Allah izin verirse demeden hiçbir şey için, şu işi yarın yapacağım deme! Aslında bu ve buna benzer ayetler Kur’an-ı Kerim’de bir çok defa geçmektedir. Allah isterse, Allah izin verirse gibi. Mesela; A’raf Süresi 179. ayet-i kerime de buyurulduğu üzere; Andolsun...

Kader Yüce Allah’ın, ezelden ebede kadar olacak bütün şeylerin zaman ve yerini, özellik ve niteliklerini, ezeli ilmiyle bilip sınırlaması ve takdir etmesi demektir. Kaza ise, Cenab-ı Hakk’ın ezelde irade ettiği ve takdir buyurduğu şeylerin zamanı gelince, her birisini ezeli ilim, irade ve takdirine uygun biçimde yaratmasıdır İman esaslarından biri olan...

Emir gemisiyle denize açılan kulun görevi kader dalgalarıyla çarpışmak ve onların birine, bir diğeriyle karşı çıkmak, kaderi kaderle gidermektir. Yoksa helak olur. Bu hal, sabırlı ariflerin halidir. Örnek arif şeyh Abdülkadir Geylani’nin şu sözünde kastettiği de budur: İnsanlar kaza ve kadere dayandıklarında her şeyi bırakırlar, ama ben bırakmam. Bu konuda...

Kendisine verilen nimetleri kimin nasıl kullanacağı ve nasıl bir tutum geliştireceği konusu, ilahi sınavın konusunu oluşturmaktadır. Ayrıca insanlar arası tanışma, yardımlaşma ve dayanışma açısından bu farklılaşmanın gerekli olduğu da bir başka gerçektir. Durumundan, kendisine verilenlerden, başına gelenlerden hoşnutsuz olmama, şikayet ve sızlanmadan vazgeçme, hak ve kaderine boyun eğme tavrı rıza...

Eğer denilse ki: Madem insanın cüz-i iradesinin yaratma kabiliyeti yok ve elinde bir emr-i itibari, yani farazi bir şey olan gayret etmekten başka bir şey bulunmuyor. Nasıl oluyor da Kur’an-ı Mucizü’l Beyan‘da insan, yerlerin ve göklerin Halık’ına karşı asi ve düşman olarak tarif ediliyor? Niçin Cenab-ı Hak insandan çok şikayet...

Birincisi: Kainatın intizam ve denge diliyle hikmetine, adaletine şahitlik ettiği Hakim ve Adil Zat, elbette insana mükafat veya ceza vesilesi olacak, mahiyeti bilinmeyen bir cüz-i irade vermiştir. O Adil’i Hakim’in pek çok hikmetini bilmediğimiz gibi, insanın cüzi iradesinin de kaderle nasıl bir arada bulunabileceğini bilmememiz, bunların var olmadığını göstermez. İkincisi:...

Bireysel davranışlarda bir eylem kişi tarafından seçilip yapıldığı, kişinin seçimine göre de Allah bu eylemi yarattığı ve bundan dolayı onu sorumlu tuttuğu gibi toplumsal davranışlar da -fertlerin davranışlarının toplamı ve bileşkesi olduğu için- toplumun tercihleri doğrultusunda yüce Allah tarafından yaratılırlar. Nitekim Kur’an da; ‘Bir toplum kendilerindeki özellikleri değiştirinceye kadar Allah...

Her şeyde ileriye dönük tedbir alıyoruz (ihtiyati tedbir) ama Hakk’ın takdiri bizim tedbirimizden daha hayırlıdır diyerek konuya başlayacak olursak eğer; Senin kendi arzularına göre bir konuda ısrarcı davranman şaşılacak bir durumdur. Bu arzulara her ulaşamadığında senin ısrarın daha da artıyor. Böyle yapmakla senin isteklerinin kabul olmamasının iki hikmetten dolayı reddedildiğini...

Rabbine karşı şeytana arka çıkan, nefsiyle bir olup Allah’a düşman kesilen kimselere yazıklar olsun ! Bu kişi günah konusunda Cebri, taat konusunda ise Kaderidir. Bu kişi, görüş sahibi olmaktan aciz, eline geçen fırsatları hoyratça harcayan, kendine fayda sağlamaya engel ve sürekli Cenab-ı Hakk’ın takdirini kınayan bir kişidir. Kölesi, karısı ve...

Soru: Olacak bir şey olduktan sonra ona üzülmenin yersiz ve fuzuli olduğunu söylediniz. Niçin fuzuli olsun? O da mukadder değil mi? Zira üzüntü için bir sebep takdir edilmiştir. Sebep tahakkuk edince üzüntünün meydana gelmesi takdir edilmiştir. Sebep tahakkuk edince üzüntünün meydana gelmesi de zaruri olur. Çünkü üzüntü o sebebin müsebbibidir....

Yani, her şeyi, hatta amellerini ve nefsini Cenab-ı Hakk’a vere vere sonunda imtihan ve mesuliyetten kurtulmaması için cüzi irade müminin önüne çıkıyor ve ona ‘sorumlu ve vazifelisin’ diyor. Sonra işlediği iyiliklerle ve faziletleriyle, gururlanmaması için kader karşısına geçiyor ve ona ‘haddini bil, bunları yapan sen değilsin’ diyor. Evet, kader ve...

Allah’ın Takdirine Razı Olmanın Sonuçları 1 ▬ O, Rabbini bilen ve O’na karşın hüsn-i zan sahibi olandır. Üzerinde tatbik ettiği kaza ve kaderler hakkında O’nu suçlamaz. Allah’a olan hüsn-i zannı hallerin nazarında eşit olmasını ve Efendisi (c.c)’nin kendisi için seçmiş olduğu şeylere razı olmasını gerektirir. 2 ▬ O bilir ki...

Bela ve musibetleri üç grupta değerlendirmek gerekir: a-► İnsan iradesinin söz konusu olmadığı bela ve musibetler (doğal afetler gibi). b-► İnsan iradesinin kısmen söz konusu olduğu bela ve musibetler (kıs-men kabahatli olunan trafik kazaları gibi). c-► İnsan iradesinin söz konusu olduğu bela ve musibetler (alkollü araç kullanarak sebebiyet verilen kazalar,...