Haris b. Esed der ki: “Allah’a yönelip başkalarıyla ilişkiyi kesen kişinin görünüşü dünya ehli gibidir, ama içi Allah’ı yücelten ve ondan korkanlardandır. Çünkü bu kişi, kalbini Allah’a yöneltmiş olarak yarattıklarının rızası yerine onun rızasını kazanmak için harcar.
Bunun dünyadaki yaşamı huzur içinde olur, günahlarından temizlenir ve kulları da Allah’ın yarattığı şekilde kul olarak görür (onlara ne gereğinden ne fazla, ne de eksik değer verir). Ayrıca bunların kendisine ne zarar, ne de fayda veremeyeceğini bilir. Allah’ın rızasını bunların rızasına tercih eder.
Bütün yaratılmışlar kendisine kızsa da o, Allah’ın rızasını kazanmak için nefsine öfkelenir ve herkesin kızgınlığına rağmen Allah’ı razı eder. Başkasını razı etmek için Allah’ı öfkelendirmez. Bütün bunlarda işlerinin başı, başka şeylerle meşgul olmayı bırakıp kendisini gözetenin rızasını gözetmektir.
Kalp için en iyi yol gösterecek ve Allah’a boyun eğdirecek şey:
Dünyayla meşgul eden şeyleri kalpten atmaya en çok yardımcı olan şey:
Allah’ı kalpten şevkle yüceltmeye en fazla yardımcı olan şey:
Kalbi dünyayla en fazla meşgul etmekten alıkoyacak şey ise, hüznün kalbe işlemesidir. Nefsi şehvetleri terk etmeye en çok yardım eden şey ise, Yüce Allah ile buluşmaya olan özlemdir.
Kişinin Allah katındaki derecesinin yükselmesine sebep olan ibadetlerdeki zorlukların yok edilmesini sağlayacak şey:
Abidlerin kalbi için en faydalı ve mutluluğunu sürekli kılan şey:
Müritlerin kalbi için ise en üstün şey:
Kalpler temizlenip, gönülde sadece Allah sevgisi kalırsa, kalp kendisini Allah’ın zikrinden alıkoyacak her şeyden temizlenmiş ve Allah ile arasındaki bütün engeller de kalkmış olur. Artık bu kişinin sevinci Allah ile tamamlanmış, kalbindeki zikri de sadece Allah’a ait olmuş ve Allah’ın ayetlerinden ibretler çıkarma yolu kendisi için aydınlanmış olur.
Dünya ve dünyadakiler bu kişi için ibret çıkarmaya engel bir perde değil de bir göz gibi vazife görür. İşte o zaman Allah’la olan iştigal devam eder. Ona olan sevgisi artar, gözü Allah ile aydınlanır Kalbine işleyen hüzün artık kalbinde yer edip kendisini terk etmez. Sevgi ve O’na kavuşma arzusu onun yüreğini sadece Allah’a yönelik kalmasını sağlar.
Allah’a yaklaşma arzusu ve hüzün, kişinin Allah ile arasında olan engelleri yok etmesini sağlar.
Kaynak: Ebu Nuaym El- İsfahani / Hilyetu’l-Evliya ve Tabakatu’l-Asfiya / bkz: 79-80